yoʻriq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

yoʻ-riq

Etimologiyasi

YOʻRIQ ’biror ishning bajarilish usuli, yoʻli’. Bu ishning oʻz y oʻ r i gʻ i bor. Bu ot qadimgi turkiy tilda ’talqin qil-’ maʼnosini anglattan yor- feʼlidan -(ï)q qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, IV, 224; DS, 274); oʻzbek tilida ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: yor- + ïq = yorïq > yoriq. Bu soʻz koʻpincha yol-yoriq juft soʻzi tarkibida ishlatiladi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Amalga oshirish uchun zarur boʻlgan chora-tadbir; yoʻl. Har ishning oʻz yoʻrigʻi bor. n Chigallarning hammasini juma kungi kengash yechadi. Hammamizning hayot-ma-motimiz yoʻrigʻi oʻsha kuni belgilab bershgadi. H. Gʻulom, Mashʼal.

2 Biror masalada tutgan mavqe, ahami-yatni alohida qayd etadi. Onaning yoʻrigʻi boshqa ekan: bitta chaqaloqqa ikki erkak bas kelolmasdik. J. Abdullaxonov, Xonadon. Siz-ning yoʻrigʻingiz boshqa, sizning soyangizdan ham hayiqishadi. S. Nurov, Narvon.

Shu yoʻriqdan kam qoʻll. Shu sababli. ◆ Illy yoʻriqdan men nima yumush bilan kelganimni aytishdan koʻra, cholu kampirning hol-ahvo-lini soʻrashni afzal koʻrdim. "Mushtum" .

Antonimlari

ЙЎРИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

yoʻriq
= yoʻl-yoʻriq.