asos

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

a-sos

Etimologiyasi

a. — negiz; manba

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Narsaning barcha qismlarini tutib yoki koʻtarib turuvchi qismi, tayanchigʻi. ◆ Shamdon asosi. Stanok asosi.

2 Ijtimoiy hayot yoki tabiat hodisalarining negizini tashkil etgan narsa; tayanch, negiz, poydevor. ◆ Ilmiy asos. Nazariy asos. Ijodiy mehnat qadr-qimmatining huquqiy asoslarini yaratish kerak. Gazetadan .

Asos solmoq Asosini yaratmoq, yuzaga keltirmoq. ◆ Shaharga asos solmoq. Demak, bundan besh ming yil muqaddam asos solingan dehqonchilikda sholi ham boʻlishi kerak. K.Mahmudov, „Qiziqarli pazandalik“ . ◆ Kamol Iqoniy asos solgan iqoniya tarmogʻi tariqat shajarasining Zangiota tarmogʻidan boshlanadi. "Fan va turmush ".

3 (faqat koʻt. shaklida) Bosh qoidalar, elementlar, asosiy prinsiplar. ◆ Fan asoslari. Kimyo asoslari.

4 Sodir boʻlgan yoki qilingan ish-harakat, aytilgan fikr va sh.k. ni dalillovchi narsa. ◆ Men bu yigitning ishini tekshirib koʻrdim. Mahkamni ayblashga asos topolmadim. N. Safarov, „Uygʻonish“ . ◆ -Ishonishga asos bor, — dedi Ramazonov dadillik bilan. "Sharq yulduzi" .

5 kim. Kislotalar bilan oʻzaro taʼsir qilib, tuz hosil etadigan birikma.

Antonimlari

OʻTIL

Tarjimalari

Ruscha _ru

asos
1 основа, основание; база, фундамент; ◆ marksizm-leninizm ~lari основы марксизма-ленинизма; ◆ shu ~da или ◆  shuning ~ida на этом основании, на основании этого; ◆ qonuniy ~da на законном основании; ◆ sotsializm ~ida на базе социализма; ◆ partiya va hukumat qarorlarini amalga oshirish ~ida на основе осуществления постановлений партии и правительства; ◆ ~ boʻlmoq (с дат. п.) лечь в основу, служить основой (чего-л.); ◆ ~ solmoq (или qoʻymoq) (с дат. п.) положить (заложить) основы (чего-л.); ◆ ~ soluvchi основатель, основоположник; ◆ ~ qilib olmoq = ◆ ~ga olmoq (с вин. п.) взять, принять (что-л.) за основу;
2 мат. основание; ◆ daraja ~i основание степени; ◆ logarifm ~i основание логарифма; ◆ uchburchak ~i основание треугольника;
3 хим. основание.