basharti

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ba-shar-ti

Etimologiyasi

BASHARTI Bu shart bogʻlovchisi asli ba ishrte ki shakliga ega (ТжРС, 452); oʻzbek tiliga tojikcha ba old qümakchisini (ТжРС, 39) 'talab-takliflar’ maʼnosini anglatadigan arabcha shart otiga (ARS, 399) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, oxiriga aniklik maʼnosini ifodalaydigan e(i) yoyi vaxdatni ("Fors tili", 113) qoʻshib tuzilgan. Asli 'sharti shuki' maʼnosini anglatib (ТжРС, 452), oʻzbek tilida 'agar', 'mabodo' maʼnosini ifodalaydi (OʻTIL, I, 87).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

(ba + a. J= - talab, sha-roit

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

shart bog'l. Shart ergash gapli qoʻshma gaplarda ergash gapni bosh gapga bogʻlash uchun xizmat qiladi va shart maʼnosini kuchaytiradi; vazifasiga koʻra "agar", "agar-da", "mabodo", "bordi-yu", "magar" soʻzlariga toʻgʻri keladi.◆ Basharti yoʻldan adashsam, qoʻlga tushib qolishdan qoʻrqdim. Gʻayratiy. ◆ Yoʻq, — dedi bek, — men bu ishga, basharti koʻnganimda ham, qizingizdan yashirmayman. . Qodiriy, „Oʻtgan kunlar.“ ◆  Basharti kanizingiz uyalmasalar, bizning ham bir amrimiz bor: amr qilsak, uyalmasmikinlar? A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon.“

Antonimlari

БАШАРТИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

basharti

Ruscha _ru

basharti
союз условн.
если, в случае если; при том условии, что...; если бы (даже); ◆ basharti u kelsa ham если даже он приедет, даже при условии, что он приедет; ◆ basharti u kelmasa-chi? а что если он не приедет?