Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

be-min-nat

Aytilishi

Etimologiyasi

BEMINNAT Bu sifat 'yoʻq' maʼnosini ifodalaydigan tojikcha be-old qoʻshimchasini (ТжРС, 544) 'qilgan yaxshiligini taʼna qilib gapirish' maʼnosini anglatadigan arabcha minnat otiga (ARS, 769) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'qilgan yaxshiligini taʼna qilib gapirmaydigan' maʼnosini anglatadi (ТжРС, 60; OʻTIL, I, 102). Bu sifat bilan Minnatli oshdan beminnat musht yaxshi hikmati tuzilgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

be.. + minnat

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Qilgan ish, yaxshiligi uchun minnatdorlik talab etmaydigan; minnat, tama qilmay.◆ Ellik-boshi uning husniga mahliyo boʻlibdi deysizmi, unga beminnat xizmatkor kerak. A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari.◆ Malohat bularning hammasiga yaxshi tushunadi va beminnat xiz-mat qiladi. "Ishchilar".

2 Faqat foydasi tegadigan, ammo buning evaziga hech narsa talab qilmaydigan; qulay; arzon.◆ Elektr energiyayei hojatbaror, qud-ratli, beminnat kuchdir. T. Ahmedov, Ho-tamtoylik.◆ Ilm-hunar shunday beminnat mulkki, odamga hech qachon ularning ogʻirligi tushmaydi. R. Usmonov, Odobnoma.

Dastyori beminnat Minnatdorlik talab qilmaydigan dastyor, koʻmakdosh (odatda dastyorlikka yarab qolgan oʻz farzandlari haqida).

Sinonimlari

Antonimlari

БЕМИННАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

beminnat

Ruscha _ru

beminnat
не напоминающий о сделанном добре, благодеянии, не попрекающий за оказанную услугу; не требующий признательности за сделанное добро; // без попрёков; ◆ beminnat dastyor или ◆ dastyori beminnat помощник, не требующий признательности (обычно о своих детях); ◆ minnatli oshdan beminnat musht yaxshi посл. лучше тумак без попрёков, нежели плов с упрёками.

beminnat