chapaqay

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

cha-pa-qay

Etimologiyasi

CHAPAQAY Bu sifat 'soʻl' maʼnosini anglatadigan tojikcha chap sifatiga (ТжРС, 437) oʻzbek tilida -atsay qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'jismoniy ishni asosan chap qoʻli bilan bajaradigan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 355).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Ish-harakatni asosan chap qoʻl bilan qiladigan. Chapaqay odam, m Shavkat chapaqay edi. Q. Kenja, Togʻ yoʻlida bir oqshom. Chapaqasharda bosh miyaning oʻng yarimshari funksiyasi chap yarimsharnikidan ustun turadi. "OʻzME".

2 Chap oyoqsan chiqqan. Chapaqay oshiq.

3 koʻchma Oʻng kelmaydigan, noqulay, teskari, chap. Chapaqay yoʻl.

Chapaqay jahli chiqmoq s. t. Astoydil jaxdi chiqmoq, gʻazabi oshmoq, gʻazabiga ol-moq. Kampirning ham chapaqay jahli chiqdi.

S. Ahmad, Saylanma. Aka, hozir kayfim oshib, chapaqay jahlim chiqib turibdi. Uygʻun, Hurriyat.

Antonimlari

ЧАПАҚАИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

chapaqay
1 альчик-левик (косточка из коленного сустава левой задней ноги барана, телёнка и т. п.; см. oshiq II);
2 левша;
3 неудобный, несподручный; неподходящий;◆ 

• chapaqay jahli chiqdi он разозлился, взбесился, он рассердился не на шутку.