maslahat

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

mas-la-hat

Etimologiyasi

arab. – umum manfaati; foyda;

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Biror ishni qanday qilish yoki umuman nima qilish kerakligi haqida yoʻl-yoʻriq tarzidagi fikr, mulohaza. ◆ Yaxshi maslahat. Maslahat bermoq (qilmoq). Mas-lahat soʻramoq (qilmoq). n Mening fikrim-cha, chigit ekishda hosilot otaning maslaha-tiga koʻnish kerak edi. R. Fayziy, Choʻlga ba-hor keldi. ◆ Bu maslahat Sidiqjonga ham maʼqul tushdi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ . ◆ Umid.. akademik Otaboyev hovlisiga ham bir necha bor borib, oʻz ishiga doir maslahat-lar oldi. Mirmuhsin, „Umid“ .

2. Tavsiya, taklif tarzidagi ran. ◆ Ganga quloq soling, sizga maslahatim — boʻlar-boʻlmasga kuyib-pishavermang. S. Siyoyev, „Yorugʻ-lik“ . ◆ Sizga mening maslahatim — Andijonda koʻp turmang. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar“ .

3. Kengash, fikr olishish. ◆ Maslahat bilan boʻlgan ish buzilmas. Maqol . m ◆ Yakshanba kuni qarindosh-urugʻlar maslahatga toʻpla-nishdi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ . ◆ Mohidil maslahat yigʻinida baʼzilarning Hoshimjondan norozi boʻlganini koʻz oldiga keltirdi. J. Abdulla-xonov, „Toʻfon“ . ◆ Bundoq maslahat majlisla-rini ham uyushtirish oʻz vazifasi.. deb oʻylar-di. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

Maslahat koʻrmoq Biror fikr-mulohazani maʼqul topmoq va tavsiya etmoq. ◆ "..xon bu ishni maslahat koʻrsalar, biz yordamga hozirmiz" degan quruq vaʼda bilan javob maktubi olingan edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar.“ ◆ Siz ustozga yana biron shikast yetmasligini oʻylab, Xurosondan chiqib ketishingizni maslahat koʻramiz. Mirmuhsin, „Meʼmor.“

Maslahat oshi etn. Toʻy yoki boshqa marosimni oʻtkazish oldidan mahalladagi oqsoqollar, qoʻni-qoʻshni va qarindosh-urugʻlar uchun yigʻin oʻtkazib beriladigan osh. ◆ Maslahat oshidan keyin eng katta va muhim ish toʻy emas, yangi uyga koʻchib kirish boʻlib qoldi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari.“

Maslahat solmoq Maslahat tarzida oʻz-fikr mulohazasini aytmoq, oʻrtaga tashlamoq; kengashmoq. ◆ Keksa usta oʻgʻillarini toʻplab, maslahat soldi. S. Siyoyev, „Avaz.“ ◆ Oyimga xarxasha qilavergan edim, oyim buvimga maslahat soldi. H. Nazir, „Yonar daryo.“

Maslahat qilmoq, Maslahatlashmoq. ◆ Ammo olti ovsin har kuni pichirlashib, nimanidir maslahat qilishardi. S. Ahmad, „Kelinlar qoʻzgʻoloni.“ ◆ Qurbon ota.. oʻz tengqurlarini yigʻib, ishni qachon va qanday boshlash toʻgʻrisida maslahat qildi. A. A. Qaxqor, „Qoʻshchinor chiroqlari.“

Maslahatni bir yerga qoʻymoq Maslahatlashib, bir fikrga kelmoq. ◆ Ona-bola tuni bilan hasratlashib, oxiri maslahatni bir yerga qoʻyadilar. P. Tursun, „Oʻqituvchi.“

Antonimlari

МАСЛАҲАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

maslahat
1 совет, рекомендация; ◆ yaxshi ~ хороший совет; ◆ sizning ~ingizdan chiqmayman я буду следовать вашему совету; ◆ ~ bermoq давать совет, советовать; ◆ ~ beruvchi советчик; ◆ ~ soʻramoq спрашивать (у кого-л.) совета, советоваться (с кем-л.), обращаться (к. кому-л.) за советом;
2 полезное или доброе дело; ◆ sizning bekor yurishingiz ~ emas это не дело, что вы праздно шатаетесь;
3 совещание; совет; // совещательный; ◆ ~ ovozi совещательный голос; ◆ ~ qilmoq 1) советовать; давать совет; 2) советоваться, совещаться; ◆ ~ qurmoq устраивать совещание; ◆ 

• ~ni bir yerga qoʻymoq договориться, сговориться; ◆ ~iga kirmoq послушаться (чьего-л.) совета; ◆ ~ oshi угощение, устраиваемое для родных и знакомых, приглашаемых на совет поповоду предстоящей свадьбы, пира и т. п.