qargʻish

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qar-gʻish

Etimologiyasi

QARGʻISH 'yomonlik tilab aytiladigan soʻzlar' Otinoiining .. ogzidan qargish va nolish ari-mai holdi (Parda Tursun). Qadimgi turkiy tilda ham shundai maʼnoni anglatgan bu soʻz asli oʻsha davrda mavjud boʻlib, ' laʼnatla—¹ maʼnosini anglatgan qa-^rïgʻ feʼlidan -(ï)sh qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyin-chalik ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay quigan; oʻzbek tilda a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: qarïgʻ- + ïsh = qarïgʻïsh > qargʻïsh> qärgʻish. Turk tilida qargʻa-feʼli qargʻï- tarzida talaffuz qilinishi aytilgan va qargʻish soʻzi ham keltirilgan (ТРС, 318: kargïmak -proklinyat'; kargïsh — ' proklyatiye').
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Qargʻash iborasi, qargʻish ifodali ran, soʻz. ◆ Yomon qargʻish. Yengil qargʻish. Qargʻish eshitmoq. tt Uzlari otin boʻlsalar ham, ogʻizlaridan qargʻish tushmaydi. E. Raimov, „Ajab qishloq“ . [ Kumush: ◆ Ammo.. sevganingiz — kenjangizning jerkishlaridan, qargʻishlaridan behad qoʻrqaman. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

Qargʻishga qolmoq (yoki uchramoq) Qilmishiga yarasha qargʻish eshitmoq, laʼnat ostida qolmoq. ◆ Botiralining joniga qasd qilgan kim boʻlsa ham, yurtning qargʻishiga qoldi. H. Gʻulom, „Mashʼal“ . ◆ Ammo, bola, oldi-ketingga qarab ish tut, xalqning qargʻishiga uchraysan. T. Malik, „Ajab dunyo“ .

Antonimlari

ҚАРҒИШ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Sifat

qargʻish

Tillar

• Turkcha: lanet
• Yoqutcha: кырыыс

Ruscha _ru

qargʻish
1 и. д. от qargʻamoq;
2 проклятие; ругань, брань; ◆ qargʻishiga qolmoq (или uchramoq) быть проклятым; ◆ qargʻish urgan (или tekkan) проклятый; ◆ qargʻish eshitmoq наслушаться брани.