Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qir-chi-moq

Aytilishi

Etimologiyasi

QIRCHI- 'kichik boʻlak-boʻlak qilib uz—'. U hoshi-dagi gulnora yaprogidan bittasini uzib olib, lab— lari orasida h i r ch i y b o sh l a d i (Mirzakalon Ismoiliy). Bu soʻz eski oʻzbek tilida 'sidirn-' maʼno — sini anglatuvchi qïr— feʼlidan ' takror' maʼnosini ifodalovchi -chï qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; ke-yinchalik ï unlilarining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: qïr— + chï = qïrchï— > qirchi—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

shv. 1 Qaychi, tish yoki tirnoq bilan qirmoq, uzmoq. ◆ U qoshidagi gulnora yaprogʻidan bittasini uzib olib, lablari orasida qirchiy boshladi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ .

2 Chilpimoq, chekanka qilmoq. ◆ Gulni qirchimoq. Gʻoʻzaning uchini qirchimoq.

3 koʻchma Kemirmoq, gʻajimoq, ezmoq. ◆ Teshaboy.. qaynatasining yuragini kechadan beri qirchib kelayotgan tashvish qurtini sezib qolgandek: -Mingboshilikni yonga qol-dirgan osh harom boʻlarmishmi, taqsir, — dedi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ .

Sinonimlari

Antonimlari

ҚИРЧИМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qirchimoq
обл.
1 отрезать (ножницами), откусывать, перекусывать (напр., нитку зубами);
2 чеканить, производить чеканку (растений);
3 перен. грызть, глодать; kechadan beri yuragini tashvish qirchib turibdi со вчерашнего дня его душу гложет забота.

qirchimoq