Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

sha-kar

Aytilishi

Etimologiyasi

SHAKAR Bu ot asli xindcha boʻlib, tojik tiliga, bu tildan oʻzbek tiliga olingan (ТжРС, 450; OʻTIL,392) 'lavlagi, shakarqamishdan sanoat yoʻli bilan olinadigan oq-sargʻish rangli qumsimon shirinlik' maʼnosini anglatadi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

f. jSJb < qad. hind. sakkhara — shagʻal, qum; qand uni

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Lavlagi yoki sha-karqamish oʻsimligidan sanoat yoʻli bilan olinadigan oq-sargʻish rangli qumsimon shirinlik. ◆ Shakar sepilgan qatlama. Shirin soʻz shakardan shirin. Maqol . n ◆ Holva yasamoqqa shakar kerakdir. Bezak ishlamoqqa zargar kerakdir. Yo. Mirzo .

2 koʻchma Shirin, mazali, totli. ◆ Shakar qovun.

3 koʻchma Kishiga yoqadigan, yoqimli. ◆ Tili shakar qiz. sht Topolmayin yurur yorning oʻzi-ni, Toʻtiyo qiladi shakar soʻzini. "Shirin bilan Shakar" .

4 Shakar (xotin-qizlar ismi).

Til uchida shakar bermoq 1) tilidan soʻr-dirmoq. ◆ Ketma, yorim, ketma, jonim bera-yin, Tilimni(ng) uchida shakar berayin. "Qoʻ-shiqlar"; 2) salb. shirin soʻz bilan iydir-moq; tilyogʻlamalik qilib avramoq, aldamoq. ◆ Sohib qori, oʻz taʼbiri bilan aytganda, ilonga ham tilining uchida shakar beradi-gan kishi. I. Rahim, „Chin muhabbat“ . Tiling-ga shakar Yaxshi, yoqimli soʻz (ran) eshitgan-da aytiladigan ibora. Shakar qop Mayin kanop matodan tikilgan kichikroq qop, lincha. [◆ Qudratning] Boshida mogʻor, eski doʻppi, oldida shakar qopdan tikilgan fartuk.. badani qoʻlidagi temirday mustah-kam. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ . Shakari ogʻzingizda Savdo munosabatida: sotuvchining mol bahosini aytib, xaridorga xitoban "soʻrang, sizga qancha boʻlsa boʻladi" mazmu-nida aytadigan iborasi.

Sinonimlari

Antonimlari

ШАКАР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

shakar

Etimologiya

Dan forsha شکر (šakar), dan Sanskrit शर्करा (śárkarā)

Tillarda

Shakar

Afrikaanscha: suiker
Albancha: sheqeri
Olmoncha: Zucker
Ozarbayjoncha: şəkər, qənd
Arabcha: سكر (súkkar)
Baskcha: azukre
Bengalicha: চিনি
Beloruscha: цукар
Bolgarcha: захар
Katalancha: sucre
Chechencha: шекар
Koreyscha: 설탕 (seoltang)
Xorvatcha: šećeri
Kurdcha: şekir
Datcha: sukker
Ispancha: azúcar
Esperantocha: sukero
Fincha: sokeri
Fransuzcha: sucre
Gʻarbiy frizcha: sûker
Galisiycha: azucre
Gruzincha: შაქარი
Yunoncha: ζάχαρη
Guaranicha: eiratã
Ivritcha: סוכר
Inglizcha: sugar
Hindicha: शर्करा
Mojarcha: cukor
Indonezcha: gula
Islandcha: matarsykur
Italyancha: zucchero
Lotincha: saccharosium
Litvacha: cukrus
Forscha: شکر
Niderlandcha: suiker
Makedoncha: шеќер
Moʻgʻulcha: элсэн чихэр (elsen chikher)
Norvegcha (bokmål): sukker
Polyakcha: cukier
Portugalcha: açúcar
Kechuacha: asukar
Rumincha: zahăr
Ruscha: сахар (sáxar)
Serbcha: шећер
Slovatscha: sacharid
Slovencha: sladkor
Suaxilicha: sukari
Shvedcha: socker
Tagalcha: asukal
Taycha: น้ำตาล
Tamilcha: சீனி
Chuvashcha: сахăр
Telugucha: చక్కెర
Turkcha: şeker
Ukraincha: цукор
Urducha: شکر
Vyetnamcha: đường
Valliycha: siwgr
Xitoycha: 糖, 食糖
Idishcha: צוקער

Ruscha _ru

shakar
1 сахарный песок; сахар; // сахарный, сахаристый; сладкий; ◆ qum shakar разг. сахарный песок; ◆ shakar bogʻlagan murabbo засахарившееся варенье; ◆ shakar sepilgan hoʻl meva засахаренные фрукты, цукаты; ◆ shakar dek сладкий как сахар, очень сладкий; ◆ shakar или ◆ shakar dek qovun сладкая дыня; ◆ shakar choy чай с сахаром; ◆ shakar modda сахаристое вещество; ◆ shakar kislotasi сахарная кислота;
2 перен. сладкий; ◆ shakar oʻgʻlim ласк. сладкий мой мальчик (мой сын);
3 Шакар (имя собств. женское); ◆

shakar kasali сахарная болезнь, диабет; ◆ shakari ogʻzingizda предложите свою цену (так говорят торговцы на базаре покупателю); ◆ til uchida shakar bermoq 1) целовать взасос; 2) умасливать сладкими словами, посулами, обманывать.

shakar