Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

shar-man-da

Aytilishi

Etimologiyasi

SHARMANDA Bu sifat asli tojik tilida 'uyal-' maʼnosini anglatadigan sharmidan feʼlining (ТжРС, 452) sharm hozirgi zamon asosidan -anda qoʻshimchasi bilan (ТжРС, 561) hosil qilingan hozirgi zamon sifatdoshi shakli boʻlib (ТжРС, 452), 'uyatli holatga tushgan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 398). Bu sifatdan oʻzbek tilida sharmandalik oti, sharmandaparcha ravishi hosil qilingan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

\f. l^.j-ʼ — vijdonli, insofli; uyatchan; uyatga qolgan, izza bul-gai

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Sharmu hayoni yoʻqotgan; hayosiz. U ◆ ax-loqsiz bir kimsa-ku! U behayo, sharmanda. K. Yashin, „Hamza“ .

Sharmanda boʻlmoq Nihoyatda uyatga qol-moq; sharmandasi chiqmoq. ◆ Shunday qilay-likki.. pinhona harakatlari ham fosh boʻlib, oʻzlari el orasida sharmanda boʻlsinlar. Gazetadan . Sharmanda qilmoq Nihoyatda uyatli holatga qoʻymoq. ◆ Nega meni shuncha odam oldi-da sharmanda qilasan, jodugar!Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ .

Sinonimlari

Uyatsiz, behayo

Antonimlari

ШАРМАНДА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

sharmanda
1 опозоренный, пристыженный, осрамившийся; сконфуженный; попавший в неловкое, смешное положение; ◆ sharmanda boʻlmoq опозориться; осрамиться, оконфузиться; попасть в неловкое, смешное положение; стать посмешищем; ◆ sharmanda qilmoq или ◆ sharmandasini chiqarmoq опозорить, осрамить, оконфузить; пристыдить (кого-л.);
2 бесстыдник, бесстыдный (бесстыжий) человек; человек, потерявший стыд; ◆ sharmandaga shahar keng погов. (букв. для бесстыдника город просторен) бесстыднику море по колено.

sharmanda