Oʻzbekcha (uz)
tahrirlash

Morfologik va sintaktik xususiyatlari tahrirlash

shoh

Aytilishi tahrirlash

Etimologiyasi tahrirlash

SHOH Bu ot asli 'Eron hukmdori' maʼnosini anglatgan boʻlib, keyinchadik maʼnoda kengayish yuz berib, umuman 'xukmdor' maʼnosini anglata boshlagan (ПРС,304; OʻTIL, II, 427).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

\f. aLi — podshoh

Maʼnoviy xususiyatlari tahrirlash

Maʼnosi tahrirlash

1 ayn. podsho(h). ◆ Eron shohi (tar.). Shohning qizi. yat Shoh bolasiga yurt va sipoh, darvesh bolasiga masjidu xonaqoh kerak. Oybek. Navoiy. ◆ Oʻylama, oʻlguncha har kim bu razolatda ke-tar, Shohlar bir kun gado, bir kun gado shahzoddur. Hamza .

2 Shaxmat oʻyinida: eng asosiy figura. ◆ Bir vaqtning oʻzida raqib shohiga va dona-laridan biriga hujum qilish ikki yoqlama zarbaning eng koʻp uchraydigan xilidir. M. Muhiddinov, „Shaxmat“ .

3 Shaxmat oʻyinida: biror dona bilan bevosita raqibning shohiga qilinadigan hujum; kisht. ◆ Shoh beribmot qilmoq. n ◆ Mirza Muhiddin qaltis bir shoh berib, Mux-torxon oʻylanib qoldi. A. Qahhor, „Sarob“ .

4 s. t. Qarta oʻyinida: tojdor chol rasmi tasvirlangan, kuch jihatidan tuzdan keyin turadigan qarta.

5 koʻchma Narsa yoki kimsalarning eng yaxshisi, sarasi. ◆ Kuizlar shohi — burgut. v ◆ Necha yuzlab taomlar orasida nalov milliy pazandalikning shoh taomi hisoblanadi. K. Mahmudov, „Oʻzbektansiqtaomlari“ . ◆ Shohqiz, shakar qiz, qizlarning guli, Qoshlaringni koʻrsatgil, men uning quli. S. Ayniy, „Doxunda“ . ◆ Bir yulduzdir yetti koʻkda — falakda, Koinotning mashʼaliga oʻxshatdim. oʻ dunyoga taqdim qshdi shoh asar, Men ham unga shu dostonni yaratdim. M. Shayxzoda .

6 Baʼzi soʻz birikmalari tarkibida "bosh", "asosiy", "katta" degan maʼnolarni bildiradi (bunday soʻz birikmalarining baʼzilari qoʻshma soʻzga aylangan va aylan-moqda). ◆ Shoh koʻcha. Shoh bekat. shsh Sirdaryo toʻsilib, shoh toʻgʻon qurshdi. Gazetadan .

Sinonimlari tahrirlash

Asosiy, bosh

Antonimlari tahrirlash

ШОҲ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari tahrirlash

shoh

Tillar tahrirlash

Ruscha ru

shoh
1 шах, царь, король, монарх, государь; // шахский, царский; ◆ Eron shohi шах Ирана; ◆ shoh qizi царевна; ◆ shoh xotini царица;
2 король (в карточной игре);
3 шахм. король;
4 шахм. шах; ◆ shoh bermoq объявлять шах;
5 перен. что-либо главенствующее; что-либо самое сильное, самое лучшее; царь; королёк; ◆ qushlar shohi - burgut царь птиц - орёл; ◆ qizlar shohi царица девушек (о самой красивой девушке);
6 перен. выдающийся, коронный; ◆ shoh asarlar выдающиеся произведения литературы, шедевры; ◆ shoh rol коронная роль.