taqya

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

taq-ya

Etimologiyasi

arab. تقية‎ – ehtiyotkorlik; yashirish, bekitish;

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. din. O'z e'tiqodini ehtiyotkorlik bilan yashirish; Maʼlum sabablarga koʻra, vaziyat shunga majbur etsa, xatarli holatda moʻmin kishi oʻz jonini saqlab qolishi uchun, oʻz din (e'tiqod)ini (qalbida saqlagan holda) sirtdan yashirishi; ◆ Kim iymonidan voz kechib, Alloxdan ixtiyoriy ravishda yuz o‘girsa, ulkan jazo muqarrar. Shunga majbur bo‘lib qalbida iymonini saqlab qolganlar bundan mustasnodirlar. qurʼon 16:106

2. esk. Sidirgʻa matodan tayyorlangan gulsiz doʻppi. ◆ Shoirning boshida uchli koʻk taqyaga silliq oʻralgan koʻrkamgina salla. Oybek, „Navoiy.“ ◆ Bir ozdan keyin es-hushini yigʻib olib, oyoq tovushi kelayotgan tomonga qaradi va erkak kishi ekanini bilib, taqya ustidan oʻralgan kichkina shol roʻmolini yuziga tortdi. Oydin, „Suhbati jonon.“

Antonimlari

ТАҚЯ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

taqya

1 рел. такия благоразумие; осмотрительность; осторожность; (благоразумное скрывание своей веры. Исламские богословы обосновывают дозволенность такии аятами Корана и сунны.)

2 уст. не вышитая, гладкая тюбетейка (поверх которой наматывали чалму); ◆ Yap-yangi koʻk shohi toʻn kiygan ustod yangi taqyaga sallani bejab oʻramoqda edi (Ойбек, «Навоий») Учитель, одетый в новёхонький (с иголочки) зелёный шёлковый халат, красиво наматывал чалму поверх новой гладкой тюбетейки;