toʻqim

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

toʻ-qim

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Jazliqyoki egar ostita qoʻyi-ladigan, odatda kigizdan qilinadigan ot-ulov abzali. ◆ Kigiz toʻqim. Eshakka — toʻkim, odamga — libos. Maqol. m "Oqtoy"ning ustida eski olacha koʻrpachadan toʻkim, suyak Koshi uchib ketgan egar, qondaydir darvoza halkasi ilingan uzangi. H. Nazir, Soʻnmas chaqmokdar. ◆ Soqi darhol Sariq samanga yakka toʻqim solib, juganlab, minib chiqib ketdi. "Boʻtakoʻz" .

Toʻqim urmoq 1) ot-ulovga toʻqim solmoq; toʻqimlamoq. ◆ Toyga toʻqim urmok; 2) koʻchma biror narsa oʻtkazib, minnatdor qilib yoki boshqa biror yoʻl bilan oʻziga tobe, qaram qilib olmoq. Yer — sizniki, deganimiz sizga toʻkim urganimiz boʻladimi hali ? A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari.

2 shv. Tandir yoki oʻchoqning namat yoki matodan qilingan yopigʻi.

Toʻqim tabiat Hech narsaning maʼnosi-ga, farqiga bormaydigan, didi yoʻq, did-siz, befarosat. Dunyoda eng azob tirikchilik — kalbi nursiz, shuursiz, toʻkim tabiat kishilar bilan birga ishlash va muloqotda boʻlishdir. N. Qobil, Unutilgan sohillar.

3 (3-sh. egalik qoʻshimchasi bilan) koʻchma Kiyinish va b. jihatdan qiyofasi. Qarasam, toʻkimi oʻzgargan: koshlarida oʻsma, koʻzlarida surma.. boʻynini doka bilan bogʻlab olibdi. "Nima qildi, tomogʻing ogʻridimi?" desam, "Eshik kisib oldi", deb xir-xir kuladi. A. Qahhor, Asarlar. Azimxoʻjayev katta koʻcha-ning ogʻzida tursa, toʻkimi boshkacharok bir juvon kelaverdi. Shuhrat, Jannat qidirgan-lar.

Antonimlari

ТЎҚИМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

toʻqim
1 потник;
2 обл. кусок мешковины или кошмы, которым завешивается отверстие тандыра (см. tandir); * toʻqim tabiat odam человек с очень низким эстетическим вкусом; неразборчивый, невзыскательный человек.