tutilmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

tu-til-moq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Tutmoq fl. oʻzl. va majh. n. ◆ Jinoyatchi kecha tutildi. Tutilgan baliq-larni pishirmoq. Derazalarga parda tutilgan edi. Kurt tutilgan xona. Hovli doim ozoda tutiladi. Sir tutilgan ish. Ish bilan tutilib qolmoq. Nazarda tutilgan vazi-falar. yat ◆ Koʻtarildi chang-toʻzon, Kunning yuzi tutildi. "Oysuluv" . Hammaoʻsha tomonga yuzlandi. Chiroq mymwidu. Oybek, Tanlangan asarlar. ◆ Eshikdan kelganda, qoʻliga iliq suv tutildi.. tagiga koʻrpacha toʻshaldi. "Mushtum" .

2 Duchor boʻlmoq, yoʻliqmoq. ◆ Yomgʻirdan qu-tulib, qorga tutildim. n ◆ Hasanali "Qu-tuldim!" degan edi, yana togʻdek qaygʻuga tutildi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

3 Gap-soʻzini davom ettirolmay qolmoq; tili aylanmay qolmoq. ◆ Choʻpon dovdirab, tutilib qoldi, oqarinqirab ketdi. Nima de-yishini bilmay, qoʻlidagi chaqsyuqni koʻrsat-di. A. Muxtor, „Chinor“ . ◆ Rahim Saidov nima javob qilishini bilmay, tutilib qoldi. Shofyor buni sezib, xijolatlikdan qutqardi. Oʻ. Umarbekov, „Yoz yomgʻiri“ . Janob tutshshb, lom-mim deyolmay qoldi. U bir lahzadan soʻng qizarib, yana savol berdi. Mirmuhsin, Nuqra.

4 Gap-soʻzida ravonlik yoʻqolmoq, toʻx-tashlar, gʻoʻldirash yuz bermoq. ◆ \Umara.sh:\ Rus tilini picha bilib qoldim; tutilib boʻlsa-da, gaplashadigan boʻlyapman. Oybek, „Ulugʻ yoʻl“ . ◆ Ibrohimov hech tutilmaganidan keyin, koʻz-oynagini peshonasiga surdi-da.. uning afti-ga tikildi. U birovdan xursand boʻlganida shundoq qilar edi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chi-rokdari“ . Qoloq sex boshliqlari birin-ketin minbarga chiqib, tut i. i i b-tut il i b hisob ber-dilar. A. Muhiddin, Yuzga aytganning zah-ri yoʻq.

Tili tutilmoq Tili gapga kelmay qol-moq, gapida tutilish(lar) boʻlmoq, gapirol-may qolmoq. -Uyalmay qoʻya qol, oʻgʻlim.. Rah-matlik.. — degan joyida oyimning tili tutshchdi. H. Nazir, Yonar daryo. ◆ Suvonjonning tili tutildi. Beixtiyor dadasi koʻz oldiga keldi. Tomogʻiga bir nima tiqshgganday boʻldi. S. Anorboyev, „Oqsoy“ . ◆ Oʻrtanib gapirayotgan Boburning tili tutilayotganidan tabib chol hayratga tushib, unga tikilib qoldi. P. Qo-dirov, „Yulduzli tunlar“ .

5 astr. Boshqa jismlar yoki ularning soyasi bilan bekilib qorongʻilashib qolmoq (asosan Oy va Quyosh haqida). ◆ Oy tutilgan tun hali ham esimda. yat ◆ -Kun tutildi, — deb shu choq mardum bor abzalini dangʻillat-di. "Erali va Sherali" .

6 kam qoʻll. Yordamchi soʻz vazifasida bog-lama boʻlib keladi; hisoblanmoq. Maʼzur tutshgadi. n ◆ Ikkinchi, Otabekka bu yoʻlda koʻmakchi boʻlib yurgan Margʻilon fuqarosi Mirzakarim qutidor ham shu jazoga sazo-vor tutiladi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

Antonimlari

ТУТИЛМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

tutilmoq
1 страд. от tutmoq; bir kunda oʻn tonna baliq tutildi за день было выловлено десять тонн рыбы; jinoyatchi tutildi преступник пойман (задержан); buyruq maxfiy tutiladi приказ держится в секрете; hovli doim ozoda tutiladi двор всегда содержится в чистоте; derazalarga pardalar tutildi окна занавешены; tutilgan buyumlar вещи (предметы), бывшие в употреблении; подержанные вещи; uning siydigi tutiladi у него задерживается моча; qoʻrqding - tutilding, qoʻrqmading - qutulding испугался - попался, не испугался - вышел из положения (спасся); bildim dedim - tutildim, bilmadim dedim - qutuldim погов. сказал; «знаю» и попался, сказал; «не знаю» - спасся; ◆ qordan qutulib, yomgʻirga tutilmoq (букв. спастись от снега, да попасть под дождь) из огня да в полымя;
2 заикаться; запинаться; u tutilib gapiradi он заикается, когда говорит; qiyin soʻzni aytishda запнуться на трудном слове;
3 попасться на слове, проговориться;
4 астр. скрыться, покрыться (тенью); затмиться; oy tutildi произошло лунное затмение; bugun quyosh (или kun) tutiladi сегодня будет солнечное затмение.