свободный

Ruscha (ru)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

сво-бод-ный

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

свободн/ый, -ая, -ое; -ден, -дна
1 erki (huquqi) oʻzida boʻlib, ozod, erkin, hur; ◆ ~ый народ ozod xalq; ◆ ~ая страна hur mamlakat; ◆ ~ ые граждане Советской страны Sovet mamlakatinnchg hur (erkin) grajdanlari; ◆ ~ый труд ozod mehnat; ◆ ~ый от гнёта jabr-zulmdan xalos boʻlgan;
2 ozodlikdagi, ozod boʻlib; ozod, boʻsh; ◆ вы ~ы siz boʻshsiz (ozodsiz), sizga ruxsat; ◆ разрешите быть ~ым воен. menga ruxsat bersangiz?;
3 mustaqil, ixtiyeri (erki, mayli, izmi) oʻzida boʻlgan: boshi ochiq; ◆ я ~ человек ~ый men mus taqil odamman; men oʻzimga oʻzim xoʻjayinman; ◆ вы ~ы в своих действиях ixtiyor oʻzingizda, bilganingizni qiling;
4 cheklanmagan, erkin, monesiz, ochiq, bemalol, ixtiyoriy; ◆ ~ая критика erkin tanqid; ◆ ~ая мысль erkin fikr; ◆ ~ый выбор ixtiyoriy ravishda (oʻz ixtiyeri, xoh i shi bilan) tanlab olish; ◆ ~ые выборы erkin (ochiq) saylovlar; ◆ вход в зал ~ый zal hamma uchun ochiq (hammani n g kirishi mumkin);
5 erkin, bemalol, qiyinchiliksiz, qiynalmasdan, bamaylixotir; ◆ ~ое дыхание erkin (qiynalmasdan) nafas olish; ◆ ~ые движения erkin harakatlar; bemalol harakat qilish; ◆ идти ~ым шагом erkin (bemalol, bamaylixotir) qadam tashlab bormoq;
6 erkin, qatiy qoidalarga boʻy sunmaydigan, istalgancha; ◆ ~ый стих erkich sher; ◆ ~ый перевод erkin tarjima; ◆ плавать ~ым стилем erkin suzish, istalgancha (istagan usulda) suzish;
7 erkin, betakalluf; ◆ ~ое обращение betakalluf (ortiqcha takallufsiz) muomala; ◆ ~ые манеры betakalluflik (muomalada, xatti-hara katlarda, yurish-turishlarda);
8 band boʻlmagan, boʻsh; qugruq; ◆ ~ые места boʻsh oʻrinlar; ◆ ~ая тара boʻsh (quruq) idish; ◆ ~ая должность boʻsh (band etilmagan) lavozim;
9 bekor, boʻsh, ishdan xoli; ishi yoʻq; qoʻli boʻsh, bekorchi; ◆ ~ое время boʻsh vaqt; qoʻli boʻsh v a qt; ◆ у вас есть ~ая минутка? bir minut boʻsh vaqtingiz yoʻqmi?: я свободен до 7 часов men soat 7 gacha boʻshman;
10 разг. bekor turgan, ishlatilmay yotgan, boʻsh; bekorchi; ortiqcha; телефон свободен telefon boʻsh; нет ли u ◆ вас ~ых денег? ortiqcha pulingiz yuqmi?;
11 keng, bemalol; toʻkis, katta; xalpillagan; ◆ ~ый зал keng zal; ◆ костюм ~ого покроя bichimi keng kostyum; toʻkis (halpillagan) kostyum; tufli ◆ мне слишком ~ы tufli menga juda katta;
12 boʻsh, mahkamlanmagan; ◆ ~ый конец каната arqonning boʻsh (mahkamlanmagan) uchi;
13 тех. erkin, salt, quruq; ◆ ~ый ход zrkin yurish; salt yurish; ◆ ~ая . шестерня erkin (salt) aylanadigan shesternya;
14 хим. birikmagan holdagi, ozod; ◆ ~ый кислород ozod (birikmagan holdagi) kislorod;
15 erkin, muallaq, monesiz; ◆ ~ый полёт аэростата aerostatning erkin (monesiz) uchishi;
16 книжн. xoli, xalos, ozod; biror xususiyatga ega boʻlmagan; ◆ книга не ~а от ошибок kitob xatolardan xoli emas; ◆ ~ая профессия уст. erkin kasb (faqat gonorar olib yashaydigan aqliy mehnat egalari kasbi); ◆ ~ое падение тела физ. jismning erkin tushishi; ◆ ~ый удар спорт. erkin zarb, erkin toʻp (urish yoki otish); ◆ ~ый художник см, ◆  художник; ~ые электроны физ. erkin (harakatlanuvchi) elektronlar.