Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

koʻz-li

Aytilishi

Etimologiyasi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

(aniqlovchi soʻzlar bilan) 1 Koʻzi bor. ◆ Qora koʻzli. Katta koʻzli. Qisiq koʻzli. Shisha koʻzli odam, n ◆ Miryoqubday qora va chiroyli koʻzli.. ozoda va shirin soʻzli erkak-ni qaydan topib boʻladi? Choʻlpon, „Kecha va kunduz“ .

2 Koʻzga oʻxshash teshigi, izi yoki oʻrni bor. ◆ Mayda koʻzli toʻr. Olti koʻzli deraza. Koʻp koʻzli taxta. Brilliant koʻzli uzuk. m ◆ Gulnor oddiy qizil tosh koʻzli kumush uzukni choʻntagidan olib, Unsinga koʻrsatdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

3 koʻchma Narsalarning mohiyatiga tushu-nadigan, biladigan; koʻzi oʻtkir. ◆ Shokirjon aka birda bu bozorga ishi tushmagan odam boʻlganligi uchun, aldanib qolmayin deb, bo-zordan "koʻzli"roq tanish odam qidirdi. S. Abdulla, „Dami chiqib ketdi“ . ◆ Keyin [akademik] Meliqoʻziga qaradi: -Koʻzli dehqon ekansan, ukam. Tan berdim. Y. Shamsharov, „Qahramonlik yoʻli“ . ◆ -Ha, endi qish chiqdi, — deyishdi koʻzli dehqonlar. — Ertadan ekin-tikin payiga tushish kerak. R. Rah-mon, Mexr koʻzda.

4 s. t. Koʻz-nazari yomon taʼsirli, koʻzi tyogadigan, "koʻzi yomon". ◆ Koʻzli odam qattiq tikilsa, otdan qulatadi.

Sinonimlari

Antonimlari

КЎЗЛИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

koʻzli
1 имеющий глаза, очи; с... глазами; ◆ katta ~ глазастый, большеглазый; ◆ jodu ~ с очаровательными глазами (о красавице); ◆ shisha ~ одам человек с искусственным (стеклянным) глазом; ◆ qisiq ~ узкоглазый;
2 перен. опытный, бывалый; знаток; ◆ Shokirjon aka birda bu bozorga ishi tushmagan odam boʻlgandigi uchun yaldanib qolmayin deb, bozordan ~roq tanish odam qidirdi (С. Абдулла, «Дами чиќиб кетди») Шакирджан-ака не имевший ни разу дела с этим базаром и не хотевший быть обманутым искал знакомого человека поопытнее;
3 зрячий; ◆ oʻtkir ~ зоркий; остроглазый;
4 с глазком, с камнем (о кольце); с отверстием; с ячеей; ◆ brilyant ~ uzuk брильянтовое кольцо; ◆ mayda ~ toʻr невод (сеть) с мелкими ячеями; ◆ katta ~ deraza окно с большими стеклами;
5 тот; кто способен сглазить;
6 суковатый; ◆ ~ oʻtin суковатые дрова.

koʻzli