panja

Oʻzbekcha (uz)

panja I

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

pan-ja

Etimologiyasi

PANJA Bu ot 'besh' maʼnosini anglatadigan tojikcha panj (panch) otiga (ТжРС, 297) -a qoʻshimchasini (ТжРС, 543) qoʻshib hosil qilingan öulib, qoʻlning (oyoqning) besh barmoqsan iborat qismi' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 570).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

f. d ^— qoʻl barmokdari; changal; beshlik

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Qoʻlning kaft va bar-moqlardan iborat qismi. Rais., keng pan-jasi bshshn piyolani qopladi. Oybek, O. v. shabadalar. ◆ Akbarali hansirar, panjalari pichoq dastasini shunday qattiq qisib ushlagan ediki, boʻgʻinlari koʻkarib, qon ta-lashib ketgan edi. S. Ahmad, „Ufq“ .

2 s. t. Barmoq. ◆ U buni besh panjasiday biladi. n ◆ Zakot bobidagi barcha taomil, qoida va tartib kaminaga besh panjaday ayon. Oybek, „Navoiy“ . ◆ Eshurodning panjalari orasida pufakchalar paydo bulibdi. Shuhrat, „Shinelli yillar“ . ◆ Ikkita panjasi shart-ta uzilib tushdi-yu, jon holatda bir qoʻli bilan osilib, toʻtdan tushdi. S. Ahmad, „Ufq“ .

Besh panjani ogʻziga urmoq (yoki tiqmoq) q. besh I. -Senga necha marta aytdim, — yarim tanasini derazadan chiqarib, ukasini koyidi Malik muallim, — nafsingni tiy, besh pan-jangni ogʻzingga tiqma. A. Koʻchimov, Halqa. Panja orasidan qaramoq Ishga, masalaga rasmiyatchilik, sovuqqonlik, beparvolik bilan qaramoq. ◆ Nega uning qilmishlariga panja orasidan qaraysiz? Sh. Rashidov, „Boʻ-rondan kuchli“ .

3 Baʼzi hayvon va qushlar oyogʻining uch qismi; changal. ◆ Ayiqning panjasi. Burgut-ning panjasi. Yosh qoʻl — arslon panjasi. Maqol . n ◆ Qirrador toshlarga panjalari bilan yopishib olgan kaltakesaklar nursiz koʻzlarini baqraytirib, taiarini chiqarib qoʻyishardi. "Yoshlik" .

4 koʻchma Iskanja. tutqunlik; tobelik. Bu bahonada u bechorani ham zolimning pan-jasidan qutqazib, oʻz sevganiga qoʻshib olib keturmiz. Hamza, Paranji sirlari. ◆ Oʻnlab qishloqni oʻz panjasida ushlab turgan Said Jalolxon eshonning pand-nasihatlari kuch-lilik qshgardi. S. Ahmad, „Hukm“ .

Sinonimlari

Al, Alaqon

panja II

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

pan-ja

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Panja koʻrinishidagi shakl-lari boʻlgan bilaguzuk turi.

Antonimlari

ПАНЖА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

panja (koʻplik panjalar)

Tillar

• Turkcha: pençe

Ruscha _ru

panja
1 кисть руки; пятерня;◆ panja suyaklari кости кисти руки; ◆ panja solmoq наложить лапу, заграбастать;
2 палец; пальцы (руки); ◆ besh panja пять пальцев; ◆ besh panjaday ayon (букв. ясно, как пята пальцев) совершенно ясно; ◆ besh panjani ogʻizga suqmoq (или tikmoq) (букв. сунуть сразу все пять пальцев в рот) заграбастать, хапнуть как можно больше; ◆ besh panjasiday bilmoq знать как свои пять пальцев; ◆ panja orasidan qaramoq смотреть сквозь пальцы, допускать что-л. до поры - до времени;
3 лапа; ◆ sherning panjasi лапа льва;
4 тех. лапа;
5 перен. лапы, когти; ◆ ...seni zaruriyat panjasidan xalos etmoqqa tayyorman (Ойбек, «Навоий») ... я готов спасти тебя из когтей нужды.