Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

xayr

Aytilishi

Etimologiyasi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

I \a. — yaxshi, ezgu, soz; ezgu-

lik, yaxshilik] 1 Tilanchiga, beva-bechora-larga beriladigan sadaqa, ehson. ◆ Afandi baland aylana zinadan pastga tushgandan soʻng, xayr soʻrayotgan gadoyni koʻrdi. Gazetadan .

Xayr qilmoq Muhtoj odamga sadaqa bermoq ◆ Xayr qilsang, butun qil. Maqol . n ◆ Kampir xayr qilayin desa, bir qisim gʻal-lasi ham, bir parcha noni ham yoʻq edi. "Gul-shanbogʻ" .

2 Birovga qilinadigan xolis yordam, yaxshilik; saxovat. ◆ Safar xayrsiz boʻlmaydi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .

Xudo xayringizni bersin Maqsadingiz-ga yeting, murodingiz hosil boʻlsin. [ ◆ Gʻofir:] Duo qilaman, xudo xayringizni bersin! Bola-chaqangizning orzu-havasini koʻring, Hasan aka! Hamza, „Boy ila xizmatchi“ .

3 mod. s. Yaxshi, mayli, xoʻp; nima boʻlsa boʻldi. ◆ Xayr, bizdan ketsa-ketsin, dargohi-da qabul boʻlsa, bas!K. Qodiriy, „Kichik asarlar“ . ◆ Xayr desang, hozir naʼra tortaman, Badbaxtlarni bugun qirgʻin etaman. "Mali-kai ayyor" .

XAIR II [a. — ezgulik, yaxshilik]

und.s. Xayrlashganda, vidolashganda ayti-ladigan soʻz. ◆ -Xayr, sogʻ boʻling, — dedi Sao-dat Lolaxonni eshikkacha uzatib. S. Zun-nunova, „Olov“ . ◆ Xayr endi.. Qalbimda bir vi-do qoldi. Xayr endi.. Sen ketding, begunoh ohu. A. Oripov .

Sinonimlari

Ko'rishguncha,

Antonimlari

ХАЙР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Chuvashcha: сывӑ пул ("xayr", "ko‘rishguncha" ma’nosida)

Ruscha _ru

xayr
1 добро, благо; доброе (благое) дело, благодеяние; // добрый, благой, хороший; ◆ xayr ishi или ◆ kor(i) xayr доброе дело; благодеяние; ◆ xudo xayr(ingizni) bersin да возблагодарит (вас) бог (выражение признательности кому-л.);
2 милостыня, подаяние; пожертвование; ◆ xayr qilmoq подавать милостыню;
3 частица хорошо, ладно, ну ладно; ну; ◆ xayr, nima boʻlsa boʻlar ладно, будь что будет; ◆ xayr, sen nima deysan? ну, а ты что скажешь?;
4 межд. досвидания, прощай(те); ◆ xayr, biz ketdik до свидания, мы пошли.

xayr