zang

Niderlandcha (nl)

Ot

zang (koʻplik zangen, kichkina zangje, kichkina koʻplik zangjes)

Oʻzbekcha (uz)

zang I

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

zang

Etimologiyasi

| f. JLj - zang, oksid

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 maxs. Suvda yoki havoda oksidlanish tufayli me-tallar sirtida hosil boʻladigan va uni yemiradigan qizil-qoʻngʻir gʻovak qatlam, parda. ◆ Temirchilar, zanglagan temirni oʻtga solsang, zangi toʻkiladi, deyishadi. X. Toʻxta-boyev, „Felyetondan soʻng“ . ◆ Quruq yerga urila-verib zangi ketgan ketmonlar uzoqdan yalt-yalt etib koʻrinar, qoʻshiq, kulgi eshitilar edi. S. Yunusov, Kutilmagan xazina

2 q. x. Oʻsimliklarning parazit zambu-rugʻlarning sporalari rivojlangan joy-larida (bargi, poyasi, qisman mevasida) paydo boʻladigan zargʻaldoq, qoʻngʻir dogʻdan iborat kasallik. ◆ Zang zamburugʻlari. Zang kasalligi.

3 koʻchma Dogʻ, gʻubor; gʻam-alam, anduh. ◆ Artib koʻngillar zangini, Qishni bahor ay-lab keling. S. Abdulla, „Hayot gulshani“ . ◆ Dav-lat arboblari aql va adolatni shior qilsa-lar.. hayotning zangini oltinga aylantir-moq mumkin. Oybek, „Navoiy“ .

Zang bosmoq 1) zang bilan qoplanmoq, zanglamoq. ◆ U[Matpano] zang bosgan eskioʻroq topib keldi. S. Siyoyev, „Avaz“ . ◆ Yoʻl chekkasida-gi yantokrshr xuddi zang bosgan simday qov-jirab yotar, chigirtkalar.. saratonning taftiga bardosh bera olmay chirillashar edi. N. Fozilov, Diydor; 2) koʻchma ishlatil-may yotmoq yoki bir chekkada qolib, unuti-lib ketmoq. - ◆ Qoʻmondonlik bizni tamom esi-dan chiqardi, shekilli: hali ham zang bosib yotibmiz, — deb yozibdi [yigit]. A. Qahhor, Oltin yulduz; 3) koʻchma dogʻ, gʻubor, gʻam-alam bilan qoplanmoq. ◆ Zang bosgan dil.

</a>130

zang II

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

zang

Etimologiyasi

f. j — jarang, qoʻngʻiroq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Qoʻngʻiroq; tovushli signal, xabar berish uchun ishlatiladigan metall buyum (maye., rels parchasi). ◆ [Oshpaz] Tut butogʻiga osil-gan zangni qoʻlidagi tayogʻi bilan ura boshla-di. M. Muhamedov, „Qaxramon izidan“ .

2 Shunday qoʻngʻiroq, signal yoki soat tovushi. ◆ Devor soatning zangi. yat Boboqul otaning zangi eshitilmaydigan boʻldi. H. Nazir, „Soʻnmas chaqmokdar“ .

Zang urmoq (yoki chalmoq) 1) metall parchasini jaranglatib, biror voqea-hodisa haqida tovushli signal, xabar ber-moq. ◆ Ovqat payti boʻlib, shiiponda zang urildi. R. Fayziy, „Choʻlga bahor keldi“ . ◆ Uchinchi zang urilib, sostav asta jildi. H. Gʻulom, „Zamin yulduzlari; 2) bong urmoq; dangʻillagan ovoz chiqarmoq (soat haqida)“ . ◆ Devor soat olti marta zang urib, Poʻlat-jonning soʻzini boʻldi. S. Ahmad, „Qadrdon dalalar“ .

zang III

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

zang

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

shv. Tok tanasining koʻp yil-lik yoʻgʻon qismi. ◆ Uzum zanglari changal qoʻra-lar ustiga tirmashib chiqib, bizning husay-ni uzumimizni kuzda u hovlidan ham, bu hov-lidan ham yeyish mumkin boʻlardi. U. Usmo-nov, „Sirli sohil“ . ◆ Joʻraxon, dildor, mehnat-kash, latofatli degan qizlar tok zangla-rini koʻtarib, soʻrilarga bogʻlamoqdalar. Na-zarmat, „Joʻrlar baland sayraydi“ .

Antonimlari

ЗАНГ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

zang (koʻplik zanglar)

Tillar

• Turkcha: pas

Ruscha _ru

zang I
1 ржавчина; ◆ temirni zang bosdi железо заржавело;
2 перен. досада, огорчение, осадок на душе; ◆ hayotning zangi обиды жизни; ◆ zang bosgan 1) ржавый, заржавленный; ◆ zang bosgan tunuka заржавленное кровельное железо; 2) перен. брошенный, позабытый; 3) перен. огорчённый.

zang II
звонок или другой сигнал (напр. удар железом о кусок рельса); ◆ zang
urmoq подавать сигнал; давать звонок; ◆ devoriy soat beshga zang urdi стенные часы пробили пять; ◆ ovqatga zang urildi дали звонок на обед.

zang III
толстая часть старого ствола виноградной лозы.