chin

Inglizcha (en)

Ot

chin

• iyak

chin I

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

chin

Etimologiyasi

CHIN 'haqiqiy', * rost'. Ch i n doʻst boshga ish tushganda sinalar (Maqol). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu soʻz asli chïn tarzida talaffuz qilingan (Devon, I, 326, 379; III, 152); keyin — chalik ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: chïn > chin.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Ushbu so‘z Eski Turkchaga Xitoychadan olingan.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. ot Haqiqiy hol, ish, gap, hodisa va sh. k.; rost, toʻgʻri. ◆ Otamning yoʻqdir tayini, Men aytay gapning chinini. "Nurali". ◆ Shu onda xavotiri chinga aylandi. "Sharq yulduzi".

2. sft. Haqiqiy, haqqoniy, chinakam. ◆ Chin vaʼda. Chin soʻz – moʻʼtabar, Yaxshi soʻz – muxtasar. Maqol.

3. Asl, haqiqiy, chinakam. ◆ Oh, shirin hayot, chin yoʻldosh.. har bir jihatdan komil, fozil inson boʻlsa.. Hamza, „Tanlangan asarlar.“

Chin koʻngildan (yoki qalbdan, yurakdan) Astoydil, samimiy. ◆ U bu ayolning, tili achchiq boʻlishiga qaramay, chin dildan orttirib bergan pullarini sira unutgani yoʻq edi. "Yoshlik".

Chin maʼnosi bilan Asl, haqiqiy maʼnosi bilan; tom maʼnosi bilan. ◆ U chin maʼnosi bilan odam. ◆ Xullas, chin maʼnosi bilan serhosil qishloq. H. Gʻulom, „Mashʼal.“

Chini bilan Hazilsiz, rostdan, haqiqatan, darhaqiqat. ◆ Chini bilan ham Hojining tusidagi boyagi hasrat va qaygʻu alomatlari yoʻqolib, ularning joyini sharq otaligi vaziyati oldi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar.“

chin II

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

chin

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Xitoyning Sharq mamlakatlarida qabul qilingan va oʻzbek tilida ham uchraydigan nomi. ◆ Chin xoqoni. ◆ Chin chegarasidagi Oʻtror shahriga kelgani zamon yoʻlini qor devori toʻsdi. M. Osim, „Oʻtror.“

Chin (yoki chinni) kaptar Xonaki koʻk kaptar.

Antonimlari

ЧИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Nido

chin

• Inglizcha: truth, reality

Ruscha _ru

chin I
истина, правда; действительность; // истинный, действительный, верный; подлинный, настоящий; ◆ Bugungi orzu ertaga ~ boʻladi (Ойбек, «О. в. шабадалар») Сегодняшние мечты завтра будут действительностью; ◆ hazilmi, ~mi? правда или шутка?, правду говоришь или шутишь?; ◆ ~ mohirga ishning siri ochilar посл. настоящему мастеру секрет дела сам открывается; соотв. дело мастера боится; ◆ aytilganlarning ~ maʼnosi подлинный смысл сказанного;◆ ~ koʻngildan (или qalbdan) искренно, от всей души, от всего сердца; ◆ ~dan (ham) действительно, на самом деле; ◆ ~i bilan серьёзно, не шутя, всерьёз; ◆ ~ini aytganda правду говоря; откровенно говоря; ◆ ~ barg, ~ yaproq с.-х., лист симподия (у хлопчатника).

chin II
уст. Китай; // китайский; ◆ 

• ~ kaptar турман (голубь).