illat

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

il-lat

Etimologiyasi

[ arab. - kasallik, dard; kamchilik, nuqson; sabab ]

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Tandagi dard, kasallik, xastalik. Dala havosi.. butun illatni xamirdan qil sugʻurganday tortib oladi. Oybek, Tanlangan asarlar. ◆ Doktorgaham qaratdik, qizim, dori-darmon ham qildik. Illat —suyakda. P. Qodirov, „Qadrim“ .

2 Jismoniy yoki ruhiy kamchilik, nuqson, ayb. ◆ Qizning oyogʻida bir illati bor.

3 koʻchma. Gunoh, ayb; jinoyat. ◆ Boʻynida illati borning oyogʻi qaltiraydi. Maqol .

4 koʻchma Narsalardagi nosozlik, buzuqlik; "kasal". ◆ Hamma illat oʻsha yangi qoʻshil-gan zapas qismda ekan. "Mushtum" . Mexanik izlab, idoraga chopmasdan, mashinaning illatini topib, oʻzi tuzatadi. M.Niyozov, Kampirravot yulduzlari.

5 koʻchma Meʼyoriylikni buzuvchi (salbiy) narsa; qusur, kamchilik. ◆ Mana, illat qayerda: ayb obu havoda emas, ayb mehnat intizomining yoʻqligida! Uygʻun, „Navbaqor“ . ◆ Uning hamma yuksak narsalardan illat qidirishi, obroʻsi ortgan har bir hamkasbiga tanqid koʻzi bilan qarashi shundan edi. P.Qodirov, „Uch ildiz“ . ◆ Hafsalaning yoʻqligi, sovuqqonlik, oʻziboʻlarchilik qursin. Xuddi shu illatlar tufayli ajoyib bogʻ xarobazorga aylandi. Gazetadan .

Antonimlari

ИЛЛАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

illat

Tillar

• Turkcha: illet

Ruscha _ru

illat
1 болезнь, недуг недомогание; ◆ Dala havosi ... butun ~ni xamirdan qil sugʻuganday tortib oladi (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Воздух полей всю болезнь вытянет, как волос из теста;
2 прям. и перен. недостаток, изъян; ◆ uning bir ~i bor 1) у него есть какой-то недостаток; 2) у него есть один (определённый) недостаток;
3 перен. зло; язва; ◆ byurokratizm ~lari язвы бюрократизма; ◆ hamma ~ shunda корень зла в этом; ◆ hamma ~ oʻzingda причина зла в самом тебе; ◆ buning tagida bir ~ bor здесь что-то кроется; ◆ boʻynida ~i borning oyogʻi qaltiraydi погов. у того, за кем вина, дрожат ноги; соотв. на воре шапка горит.