строить

Ruscha (ru)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

стро-ить

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

строить несов.
1 (сов. построить i выстроить ) что i без доп. qurmoq, solmoq, yasamoq, bino qilmoq, barpo etmoq; ◆ ~ дом uy qurmoq, uy solmoq; ◆ ~ дороги yoʻllar qurmoq; ◆ ~ самолёты samolyotlar yasamoq; здесь строят школу bu yerda maktab qurishyapti;
2 (сов. построить ) перен. что qurmoq, tuzmoq, tashkil etmoq, barpo (bunyod) qilmoq, yaratmoq; ◆ ~ коммунизм kommunizm qurmoq; ◆ ~ работу ishni tashkil etmoq; ◆ ~ свою жизнь oʻz hayotini tashkil etmoq; ◆ ~ семью oila qurmoq;
3 (сов. построить ) перен. что qurmoq, tuzmoq, ifoda etmoq, ifodalamoq; ◆ правильно ~ фразу gapni toʻgʻri tuzmoq;
4 (сов. построить ) что oʻzicha bichib-toʻqimoq, chamalab koʻrmoq, (fikr-mulohaza yuritib) biror natijaga kelmoq; ◆ ~ выводы oʻzicha xulosa chiqarmoq; chamalab koʻrib (oʻz fikr-mulohazalariga asosan) biror xulosaga kelmoq; ◆ ~ планы oʻzicha plan tuzmoq, oʻzicha reja tuzib qoʻymoq; ◆ ~ предположения ...deb oʻylamoq, taxmin qilmoq;
5 (сов. построить ) что asosiga qurmoq; ...ga asoslanib (suyanib, asosan) tuzmoq. qilmoq, oʻtkazmoq; ◆ ~ расчёты на чём-л. ...ga suyanib ish koʻrmoq; ◆ ~ опыты на точных вычислениях tajribalarni aniq hisoblar asosiga qurmoq;
6 (сов. построить ) что мат. yasamoq, chizmoq; ◆ ~ треугольник uchburchak chizmoq;◆ ~ куб kub yasamoq; kub chizmoq;
7 (сов. построить ) кого-что safga tizmoq (turgʻizmoq), saf qilmoq, saflamoq; ◆ ~ роту rotani safga tizmoq (turgʻizmoq); rotani saflamoq; ◆ ~ пионеров в две шеренги pion ye rlarni ikki qator qilib saflamoq (ikki safga tizmoq); ◆ ~ воздушные замки xom xayol (koʻknorixayol) qilmoq; ◆ ~ глазки кому koʻz suzmoq, ishva qilmoq; ◆ ~ рожу (рожи) см. ◆  рожа; ~ козни см. ◆  козни; ~ куры кому шутл. см. ◆  куры; ~ на песке см. ◆  песок; ~ из себя кого разг. неодобр. oʻzini... qilib koʻrsatmoq, oʻzini... deb bilmoq; ◆ ~ из себя дурака oʻzini ahmoq qilib koʻrsatmoq, oʻzini tentaklikka solmoq; ◆ ~ из себя важную персону oʻzini katta odam qilib koʻrsatmoq; oʻzini katta odam deb fahmlamoq.