нога
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
но-га
Aytilishi
Etimologiyasi
Maʼnoviy xususiyatlari
Maʼnosi
нога ж, вин. ногу, мн. ноги, дат. ногам
1 oyoq; ◆ правая ~ oʻng oyoq; длинные ноги uzun oyoqlar; положить ногу на ногу oyoqni chalishtirmoq; сесть, поджав ноги под себя chordana qurib oʻtirmoq; наступить кому-л. на ногу birovning oyogʻini bosib olmoq;
2 oyoq, pocha, poya; стол на четырёх ногах toʻrt oyoqli stol; chorpoya stol;* без (задних) ног oyoqdan qolib, charchab; быть без ног yuraverib (yura-yura) oyoqdan qolmoq, nihoyatda charchamoq; в ногах oyoq tomonda, poygakda; oyoq ostida; быть целый день на ногах kun boʻyi; oyoq ustida boʻlmoq; kun boʻyi tinmaslik; валяться в ногах у кого oyogʻiga yiqilmoq, oyogʻiga bosh urmoq, yolvormoq; идти в ногу 1) baravar qadam tashlamoq; 2) birga bormoq; qoʻshilmoq, bir fikrda boʻlmoq; чтоб ноги не было чьей! qadami qirqilsin!, mutlaqo kelmasin!, oyoq bosmasin!; на ногах oyoq ustida (uzra), oyoqda, harakatda, yurib; перенести болезнь на ногах kasalni yurib (oyoq ustida) oʻtkazmoq; одна нога здесь, (а) другая там! tez bor!, oyogʻingni qoʻlingga ol(ib bor)!; ног под собой не чуять (не слышать) от радости nihoyatda xursand boʻlmoq; к ноге! воен. miltiq yelkadan oyoq uzra olinsin maʼnosidagi komanda; протянуть ноги oyogʻini uzatmoq, jon bermoq; oʻlmoq; быть на дружеской (короткой) ноге yaqin (doʻstona) munosabatda boʻlmoq; еле ноги унести zoʻrgʻa qochib qutulmoq, arang qochib qolmoq; быть (стоять) одной ногой в могиле bir oyogʻi yerda, bir oyogʻi goʻrda boʻlmoq; кланяться в ноги egilib (oyogʻiga bosh urib) salom bermoq; поставить на ноги 1) davolab oyoqqa turgʻizmoq; 2) yoʻlga qoʻymoq, oyoqqa turgʻizmoq; поднять на ноги весь дом butun uyni oyoqqa turgʻizmoq (boshga koʻtarmoq); лёгкий (лёгок) на ногу (ноги) oyogʻi charchamaydigan; скорый (скор) на ногу (ноги) oyogʻi chaqqon; встать с левой ноги chap yoni bilan turmoq, kayfi buzuq boʻlmoq; левой ногой сделать что pala-partish (naridan-beri, chala-chulpa) qilmoq; хромать на обе ноги ikki oyoqlab oqsamoq; butunlay oqsab (yurishmay) qolmoq; связать по рукам и ногам кого oyoq-qoʻlini bogʻlab qoʻymoq, ogʻir ahvolga solib qoʻymoq; cheklab qoʻymoq; бежать со всех ног oyoqni qoʻlga olib chopmoq, bor kuchi (jon-jahdi) bilan yugurmoq; нужен как собаке пятая нога mutlaqo kerak emas, hech kerak emas; колосс на глиняных ногах quruq gavda, quruq savlat; nomi ulugʻ, suprasi quruq; ◆ терять почву под ~ми; почва уходит из-под ног см. почва; на большую (ili широкую ногу) katta-katta yemoq; gʻarra-sharra sarf qilmoq.