дух
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
дух
Aytilishi
Etimologiyasi
Maʼnoviy xususiyatlari
Maʼnosi
дух м
1 aql, ong, idrok; ◆ в здоровом теле здоровый ~ sogʻ tanda sogʻ aql;
2 филос. ruh; Дух есть лишь высший продукт материи (K. Marks) Ruh materiyaning oliy mahsuliginadir;
3 ruhiy holat, ichki kayfiyat, ruh; ◆ ~ армии armiyaning ruhiy holati (ruhi, kayfiyati); ◆ боевой ~ jangovar ruh;◆ присутствие ~а ruhi balandlik, dadillik; kayfi chogʻlik; ◆ подьём ~а ruhi koʻtarinkilik, koʻtarinki ruh; ◆ упадок ~а ruhiy tushkunlik; ◆ не падай ~ом ruhingni tushirma, tetik (dadil) boʻl, xafa boʻlma; ◆ поднять ~ ruhini koʻtarmoq, dalda bermoq;
4 dadillik, jasorat, yurak; ◆ собраться с ~ом oʻzini qoʻlga olmoq, dadil boʻlmoq; у него ◆ ~у не хватило сказать об этом bu toʻgʻrida aytishga uning yuragi bormadi, aytishga jurat qilolmadi (qoʻrqdi);
5 перен. чего xarakterli xususiyat, mohiyat, ruh, talab, did; ◆ ~ времени zamon ruhi; в ◆ ~е времени zamon ruhida(gi), zamon talabi(dagi); ◆ ~ Хелъсинки Xelʼsinki ruhi; ◆ ~ Ташкента Toshkent ruhi; ◆ это противоречит ~у закона bu qonunga zid (qonun talabiga toʻgʻri kelmaydi); ◆ это в моём ~е bu mening didimga toʻgʻri keladi; mening didimdagi shu;
6 ruh, arvoh; jim; ◆ злой ~ iblis, shayton, jin;
7 разг. nafas, dam; ◆ перевести ~ nafasni rostlamoq;◆ ~ захватывает (ili замирает) dami(m) qaytib ketyapti, nafasi(m) ichi(m) ga tushib ketyapti; одним (ili единым) ◆ ~ом bir nafas olishda, bir zoʻr berishda; bir yoʻla;
8 разг. havo; ◆ лесной ~ oʻrmon havosi;
9 прост. hid, is; ◆ тяжёлый ~ ogʻir (yoqimsiz) hid;◆
- в ~е kayfi chogʻ, kayfi joyida, xursand; ◆ не в ~е 1) kayfiyati yomon, nashasi past, xafa; 2) istagi (xohishi, ragʻbati) yoʻq; как на ◆ ~у уст. hech narsani yashirmasdan, rost (gapirmoq, aytmoq); ◆ святым ~ом разг. шутл. qayerdandir, xudoning qudrati bilan; ◆ во весь ~ ili◆ что есть ~у bor kuchi bilan, joni boricha; ◆ ~ вон у кого разг. oʻldi, qazo (vafot) qildi; ◆ испустить ~ уст. oʻlmoq, qazo (vafot) qilmoq; ◆ о нём ни слуху ни ~у uning dom-daragi yoʻq; ◆ ни сном ни ~ом (ne znatʼ) yetti uxlab tushida ham koʻrmaganlik, eshitmaganlik, mutlaqo xabari yuqlik; ◆ чтобы ~у твоего здесь не было bu yerga qadamingni bosma, qadaming qirqilsin, diydoringni koʻrsatma.
Undov
дух