гореть

Ruscha (ru)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

го-реть

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

гор/еть несов.
1 (сов. сгореть) yonmoq, kuymoq; ◆ лес ~ит oʻrmon yonayapti, oʻrmonga oʻt ketdi; ◆ дрова ~ят в печке pechkada oʻtin yonayapti;
2 yonmoq, yonib turmoq; yoqiq (yoqilgan) boʻlmoq; ◆ все лампочки ~ят hamma lampochkalar yonib turibdi; ◆ примус ~ит primus yonayapti, primus yoqiq (yoqilgan); ◆ печь ~ит pechka yoqilgan;
3 qattiq, isitmalamoq, yonmoq; jizillamoq; ◆ болъной весь ~ит kasal yonib yotibdi; ◆ рана ~ит yara jazillashyapti;
4 qizarmoq, lovullamoq; ◆ щёки от мороза ~ят yuz sovuqdan qizarib ketdi (ketgan); ◆ уши ~ят quloqlar lovullayapti (lavlagi boʻlib ketdi); ◆ голова ~ит boshim qizib ketyapti;
5 yonmoq, chaqnamoq, yarqiramoq; ◆ заря ~ит tong yarqiradi, shafaq yonmoqda; ◆ глаза ~ят от радости sevinchdan koʻzlari chaqnab ketdi; ◆ Штыки ~ят под солнцем юга (Lermontov) Janub quyoshi nurida miltiq nayzalari yarqiramoqda;
6 перен. чем yonmoq, oʻrtanmoq; kuymoq; ◆ ~еть ненавистъю gʻazab oʻtida yonmoq, qattiq nafratlanmoq, nafrati (gʻazabi) toʻlib toshmoq; ◆ ~еть желанием istak oʻtida yonmoq; qattiq istamoq, ◆ ~еть любовъю ishq oʻtida kuymoq, oʻrtanmoq;
7 (сов. сгореть) перен. от чего qizarmoq, yonmoq, qizarib ketmoq; ◆ ~еть от стыда uyalganidan qizarib ketmoq, uyatidan qizarmoq;
8 (сов. сгореть) qattiq berilmoq, jon-dili bilan kirishmoq; ◆ ~еть на работе ishga astoydil berilib ketmoq;
9 (сов. сгореть) qizimoq, qizib bugʻriqmoq, chirimoq. yonmoq; хлеб ◆ ~ит в копнах gʻaramlangan bugʻdoy qizib chiriy boshlabdi;
10 на ком-чём разг. tezda yirtilib, titilib ketmoq; обувь ◆ ~ит на нём unga poyabzal chidamaydi;
11 (сов. сгореть) разг. bekor boʻlib qolmoq, kuymoq, kuyib qolmoq; ◆ путёвка ~ит putyovka kuyib qolayapti;* душа (ili сердце)◆ ~ит у кого achinadi, ichi (yuragi) achiydi;◆ не ~ит oshiquvga hojat yoʻq, shoshilinch emas, shoshilmasa ham boʻladi; ◆ земля ~ит под ногами у кого 1) oyogʻi yerga tegmaydi (tezligidan); 2) oyogʻi kuygan tovuqdek tipirchilab qoldi; работа (ili дело)◆ ~ит (в руках) у кого qoʻli-qoʻliga tegmaydi, juda tez ish qiladi; гори всё огнём! прост. menga desa yonib ketmaydimi!; menga bari bir!